Pasaport Tahdit Kaldırma

Yurtdışına çıkış planları yaparken veya pasaport yenileme başvurusu sırasında “Pasaportunuzda idari/adli tahdit bulunmaktadır” uyarısıyla karşılaşmak, vatandaşlar için hem maddi hem manevi açıdan yıkıcı bir süreçtir. İnternetteki bilgi kirliliğinin aksine, pasaport engeli tek bir sebebe dayanmaz ve tek bir dilekçeyle kalkmayabilir. Tahdidin kaynağı (Mahkeme kararı mı, Bakanlık şerhi mi?) çözüm yolunu tamamen değiştirir. Tuva Hukuk ve Danışmanlık olarak; 5682 Sayılı Pasaport Kanunu, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları ve güncel idari yargı içtihatları ışığında, pasaport tahdit kaldırma sürecini A’dan Z’ye ele aldık.

Pasaport Tahdidi Nedir? Türleri Nelerdir?

Pasaport tahdidi, yetkili makamlarca kişinin seyahat özgürlüğünün kısıtlanması ve pasaport alma/kullanma hakkının engellenmesidir. Hukuki niteliği bakımından adli tahdit ve idari tahdit olarak ikiye ayrılır ve bu ayrım hayati öneme sahiptir.

Adli Tahdit (Yurtdışı Çıkış Yasağı)

Bir suç soruşturması veya kovuşturması (dava) kapsamında, Mahkeme veya Hakimlik tarafından CMK 109. madde uyarınca verilen “Adli Kontrol” kararıdır. Kararı Cumhuriyet Savcılığı talebiyle Sulh Ceza Hakimliği veya Yargılamayı yapan Mahkeme verir. Bu verilen adli tahdit kararı UYAP vatandaş prtalında, e-devlet dava dosyalarında “yurtıdşına çıkış yasağı olarak açıkça görünür.

İdari Tahdit (Pasaport Şerhi / İptali)

Herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın, idarenin (İçişleri Bakanlığı, NVİ, Emniyet) kendi yetkisini kullanarak koyduğu engeldir. Genellikle “genel güvenlik”, “terör örgütü iltisakı şüphesi” veya “eşin durumu” nedeniyle konulur. İdari Tahdit kararı 5682 Sayılı Pasaport Kanunu’nun 22. maddesi (Genel Güvenlik) veya Ek 7. maddesi (Terörle Mücadele Kapsamı) gereğince konur. İdari tahditler bazen UYAP’ta görünmez. sadece Nüfus Müdürlüğü ekranında “Şerhli” veya “Sakıncalı” olarak ortaya çıkar.

Bu yazımızla birlikte, daha önce yazmış olduğumuz Tam Yargı Davası başlıklı makalemizi de okuyabilirsiniz.

Pasaport Tahdidini Kim, Neden Koyar?

Vatandaşların en çok merak ettiği konu “Neden ben?” sorusudur. Pasaport tahditi neden konur ve kim koyar? Pasaport tahditinin gemel sebebi, sebepleri şunlardır. Devam eden ceza davaları, FETÖ/PDY ve İltisak iddiaları, ağır vergi borçları ve yurtdışında suç işleme gibi nedenlerle pasaport tahditi konabilir.

Konuyu suçlar kapsamında ele aldığımızda;

Devam Eden Ağır Ceza Davaları: Uyuşturucu, örgüt üyeliği, kaçakçılık gibi katalog suçlar ile v.d. suçları kapsar. Bu suçlar bakımından Mahkemece tahdit konulabilir.

FETÖ/PDY ve İltisak İddiaları: 15 Temmuz sonrası KHK ile ihraç edilenler, haklarında soruşturma açılıp takipsizlik alanlar, hatta bu kişilerin eşleri hakkında da pasapor tahdit işlemi uygulanabilir.

Ağır Vergi Borçları (İstisnai): Anayasa değişikliği ile vergi borcu nedeniyle yasak büyük ölçüde kalksa da, Vergi Usul Kanunu kapsamında çok yüksek ve şüpheli borçlar için mahkeme kararı alınabilmektedir.

Yurtdışında Suç İşleme: Yurtdışında sınır dışı (deport) edilen veya suç işleyip Türkiye’ye iade edilen kişiler hakkında da pasaport tahditi konulabilmektedir.

Tuva Hukuk olarak Pasaport tahdit kaldırma konusunda bu kriterleri göz önünde bulundururu ve gerekli adımları hızlıca atarız.

Konu ile ilgili olarak daha önceden yazmış olduğumuz Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Pasaport Tahdidi Olup Olmadığını Nasıl Sorgularsınız?

Pasaport tahdit sorgulama en çok merak edilen konulardan bir tanesidir. İdari yönden bir tahdit konuldu ise; pasaport tahdit sorgulama işlemini e-devlet üzerinden ve vergi dairesi sorgusu yaparak görebilirsiniz.

Yukarıda da sayıldığı üzere pasaport tahditi Mahkeme kanalıyla doğrudan konulabileceği gibi idari olarak da konulabilmektedir. Dolayısıyla pasaportumuzda tahdit olup olmadığı konusunda bazen bilginiz olmayabilir. Yurtdışına çıkacağımız bir durumda havalimanından geri dönmek zorunda kalabilirsiniz. Bu duruma maruz kalmamak için e-devlet üzerinden Emniyet Sorgusu yapabilirsiniz.

Yurda Giriş/Çıkış Belgesi Sorgulama” bölümünde sorgulama yaparak bazen bu konuda bir not görebilirsiniz. Bu her zaman tahdit olup olmadığını göstermez. İkinci olarak Vergi Dairesi Sorgusu yapabilirsiniz. İnteraktif vergi dairesi üzerinden 100.000 TL ve üzeri vergi borcunuz olup olmadığını kontrol edin. En kesin yöntem ise Nüfus Müdürlüğü Pasaport Servisine şahsen giderek bizzat sormaktır. Eğer bir şerh var ise bu size bildirilecektir.

Eğer pasaportunuzda bir tahdit var ise bu durumda pasaport tahdit kaldırma sürecini başlatma aşamasına geçilecektir.

Pasaport Tahdidi Nasıl Kaldırılır?

Pasaport tadhit kaldırma süreci tahdidin türüne göre değişiklik gösterir. Eğer hakkınızda mahkeme kararı ile yurtdışına çıkış yasağı kondu ise pasaport tahdit kaldırma dilekçesi verseniz dahi işe yaramayacaktır. Bu durumda Mahkeme’den yurtdışı yasağının kaldırılmasını talep etmeniz gerekecektir. Eğer pasaportunuzda idari bir şerh var ise; bu durumda pasaport tahdit kaldırma için Pasaport İdari Karar Komisyonu’na Başvuru yapma ve İdare Mahkemesine iptal davası açmak gerekmektedir.

İdare Mahkemesine vereceğiniz dilekçe ile tahditin kaldırılması istenir. Başvurunuz 30 gün içinde cevaplanmazsa (Zımni Ret) veya “Talebiniz reddedilmiştir” cevabı gelirse, 60 gün içinde Ankara İdare Mahkemeleri’nde (Bakanlık işlemi olduğu için yetkili yer Ankara’dır) İptal Davası açılmalıdır.

Anayasa Mahkemesi Kararı ve Emsal Kararlar

Pasaport tahditleri konusunda en güçlü silahımız Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kararlarıdır. AYM, idarenin mahkeme kararı olmadan “istihbari bilgi” veya “iltisak” gerekçesiyle pasaport engeli koymasını, Anayasa’nın 23. maddesindeki “Seyahat Hürriyeti”ne aykırı bulmuştur.

Özellikle hakkında takipsizlik veya beraat kararı olan kişilerin pasaportlarının verilmemesi, hukuka açıkça aykırıdır. Tuva Hukuk olarak açtığımız davalarda, bu AYM kararlarını dayanak göstererek Yürütmenin Durdurulması ve iptal kararları almaktayız.

Eşten Dolayı Konulan Pasaport Tahdidi Kalkar mı?

15 Temmuz sonrası süreçte, hakkında soruşturma olan kişinin eşinin pasaportu da iptal edilebiliyordu. Ancak suçun şahsiliği ilkesi gereği ve 7196 sayılı Kanun düzenlemesiyle, Eşten dolayı konulan tahditlerin hukuki dayanağı büyük ölçüde kalmamıştır. Eğer eşinizden dolayı pasaport alamıyorsanız, idari başvuru ile bu şerhi kaldırmak mümkündür ve başarı oranı çok yüksektir.

Sıkça Sorulan Sorular

Pasaport tahdidi kaldırma dilekçesi örneği var mı?

İnternetteki matbu dilekçeler, sizin özel durumunuzu (beraat, takipsizlik, iş durumu) yansıtmaz. Eksik bir dilekçe ile Komisyon başvurusu reddedilirse, dava aşaması zorlaşır. Bir idare avukatı ile kişiye özel dilekçe hazırlanmalıdır.

Yeşil Pasaport (Hususi) tahdidi farklı mı?

Evet. Yeşil pasaport bir “hak” değil “imtiyaz” olarak görüldüğü için, idarenin takdir yetkisi daha geniştir. Ancak mahkeme kararı olmadan keyfi engelleme yine iptal davasına konu edilebilir.

Pasaport tahdit kaldırma davası ne kadar sürer?

Adli süreç olarak, Mahkemelere yapılacak başvurular, genellikle 1 – 2 hafta içinde sonuçlanacaktır. İdari başvuru süreci ortalama 1-3 ay, İdare Mahkemesi süreci ise 6-10 ay arasında sürebilmektedir. Ancak aciliyet (sağlık, eğitim) varsa “İvedilikle İnceleme” talep edilebilir.

Konu ile ilgili olarak daha önceden yazmış olduğumuz İdari İşlem ve Yürütmenin Durdurulması başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Sonuç ve Hukuki Destek

Pasaport tahdidi, kişinin en temel hakkı olan seyahat özgürlüğünü kısıtlayan ciddi bir işlemdir. Tahdidin adli mi yoksa idari mi olduğunu doğru tespit etmek ve doğru kuruma, doğru hukuki argümanlarla başvurmak, sürecin hızlı sonuçlanması için şarttır.

Tuva Hukuk olarak, Ankara’da İdare Avukatı ve Ceza Avukatı tecrübemizle; hem Bakanlık nezdindeki idari başvurularda hem de mahkemelerdeki itiraz ve iptal davalarında pasaport özgürlüğünüze kavuşmanız için yanınızdayız.

Detaylı bilgi ve hukuki danışmanlık için bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin.